สถานการณ์ล่าสุด: เซเมรูเดือดที่ลูมาจัง—เตือนสูงสุด โซนอันตราย 8 กม.
อินโดนีเซียประกาศเตือนภัยระดับสูงสุดหลัง ภูเขาไฟเซเมรู (Semeru/Mahameru) ในอีสต์ชวาเกิดปะทุรุนแรงเมื่อวันที่ 19 พ.ย. 2568 เถ้าถ่านพุ่งขึ้นฟ้าสูงหลายกิโลเมตรและมีสัญญาณ กระแสเมฆร้อน/ลาวาไหล ทำให้ทางการสั่งอพยพชาวบ้านบริเวณรอบภูเขาไฟทันที พร้อมกำหนด เขตห้ามเข้าในรัศมี 8 กม. จากปากปล่อง และเตือนให้อยู่ห่างจากตลิ่งแม่น้ำสายหลักอย่าง เบซุก โกโบกัน (Besuk Kobokan) ไม่น้อยกว่า 500 เมตรเพราะเสี่ยงโคลนภูเขาไฟไหลหลาก (lahar) และเศษหินภูเขาไฟพัดพาไปตามน้ำได้ไกลกว่าพื้นที่ราบปกติ
ไทม์ไลน์การปะทุ: เถ้าถ่านคลุมหมู่บ้าน—ยกระดับเตือนซ้ำ
เริ่มปะทุช่วงบ่ายของวันที่ 19 พ.ย. ตามเวลาท้องถิ่น ส่งเถ้าถ่านขึ้นสู่ชั้นบรรยากาศและไหลทับถมพื้นที่โดยรอบ ทางการอีสต์ชวาประกาศ ภาวะฉุกเฉิน 7 วัน (19–26 พ.ย.) เพื่อเร่งจัดศูนย์พักพิงและระดมกำลังอพยพ-กู้ภัย ขณะเดียวกันหน่วยงานภูเขาไฟวิทยาของรัฐยกระดับเตือนภัยสู่ขั้นสูงสุดและย้ำให้ประชาชนงดทุกกิจกรรมในโซนอันตราย
ยอดอพยพและผลกระทบเบื้องต้น
รัฐบาลท้องถิ่นลูมาจังรายงาน อพยพอย่างน้อย 957 คน (ยอดกลมมากกว่า 900 ราย) ไปยังศูนย์พักพิงชั่วคราว หลายหมู่บ้านได้รับผลจากเถ้าถ่านและทัศนวิสัยลดต่ำ หน่วยกู้ภัยเตือนอันตราย กระแสเมฆร้อน/โคลนภูเขาไฟ/ลาวาไหล อาจเกิดซ้ำเพราะกิจกรรมแผ่นดินไหวยังต่อเนื่อง ขณะนี้ยังไม่มีรายงานการเสียชีวิตจากเหตุครั้งนี้ แต่มีผู้บาดเจ็บเล็กน้อยจากอุบัติเหตุระหว่างอพยพบางจุด
นักปีนเขา-ไกด์ปลอดภัย: เคลื่อนย้ายจากรานู คุมโบโล
ช่วงเกิดเหตุมี นักปีนเขาราว 170 คนและไกด์ 15 คน อยู่บริเวณ รานู คุมโบโล (Ranu Kumbolo) ซึ่งอยู่นอกโซนอันตรายหลัก ทางการยืนยัน ปลอดภัยและทยอยอพยพออกจากพื้นที่ แล้ว พร้อมปิดเส้นทางท่องเที่ยว-ปีนเขาชั่วคราวเพื่อความปลอดภัยของประชาชนและเจ้าหน้าที่กู้ภัย
การบินและเถ้าถ่าน: สถานะเฝ้าระวัง ยังไม่มีไฟลต์ยกเลิกจำนวนมาก
ศูนย์เตือนเถ้าถ่านการบิน (VAAC) ตรวจพบเถ้าถ่านกระทบเส้นทางบินระดับภูมิภาคและออก การเตือนระดับสูง แต่สายการบินพาณิชย์หลักยัง เดินทางได้ตามปกติ โดยติดตามทิศทางกลุ่มเถ้าถ่านอย่างใกล้ชิด ผู้โดยสารควรตรวจสอบประกาศจากสายการบินก่อนเดินทางเสมอ
รู้จัก “เซเมรู”: ยอดสูงสุดแห่งชวา ศูนย์กลางภูเขาไฟแอคทีฟของโลก
เซเมรูสูง 3,676 เมตร เป็นภูเขาที่สูงที่สุดบนเกาะชวาและเป็นหนึ่งในภูเขาไฟที่เคลื่อนไหวถี่ของอินโดนีเซีย ประเทศนี้ตั้งอยู่บน วงแหวนแห่งไฟแปซิฟิก (Pacific Ring of Fire) มีภูเขาไฟแอคทีฟ ราว 130 ลูก มากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก—เพราะเกิดแนวมุดตัวของแผ่นเปลือกโลกอินโด-ออสเตรเลียใต้เอเชีย (แนว ซุนดาอาร์ก) จึงเกิดทั้งแผ่นดินไหวและภูเขาไฟระเบิดเป็นระยะ ๆ
บทเรียนจากอดีต: การปะทุใหญ่ปี 2021
เมื่อเดือน ธ.ค. 2021 เซเมรูปะทุครั้งใหญ่ ก่อกระแสเมฆร้อนและโคลนถล่ม หมู่บ้านเสียหายกว่า 5,000 หลัง และมีผู้เสียชีวิต อย่างน้อย 69 คน บาดเจ็บกว่าร้อยราย—เป็นสัญญาณเตือนว่าแม้ชุมชนจะคุ้นชินกับภูเขาไฟ แต่ วินัยการอพยพและข้อมูลเตือนภัย คือเส้นแบ่งชีวิต-ความสูญเสียที่แท้จริง
อยู่ใกล้ภูเขาไฟ ทำอย่างไรให้ปลอดภัย (เช็กลิสต์จำง่าย ใช้ได้ทุกครั้ง)
- เคารพ โซนห้ามเข้า 8 กม. และเลี่ยงริมน้ำตามทางระบายน้ำโคลน/เถ้าถ่านอย่าง Besuk Kobokan อย่างน้อย 500 ม. เพราะลาวา/โคลนจะวิ่งตามร่องน้ำได้เร็วและไกลกว่าทางบก
- เตรียม หน้ากาก N95/แว่นตาป้องกันฝุ่น ปิดประตู-หน้าต่าง ใช้ผ้าเปียกอุดช่องลม ลดฝุ่นเถ้าถ่านเข้าบ้าน
- หากขับรถ ให้ชะลอ-เปิดไฟหน้า-หลีกเลี่ยงการเบรกกระชั้น เพราะเถ้าถ่านลื่นและบดทัศนวิสัย
- ติดตาม ประกาศทางการ (ภูเขาไฟวิทยา/ปภ./ท้องถิ่น) และช่องทางสถานทูตประเทศต่าง ๆ ที่ออกคำเตือนการเดินทางในพื้นที่เสี่ยง
- นักปีนเขา/นักท่องเที่ยว หลีกเลี่ยงทุกเส้นทาง ขณะปะทุ—แม้อยู่ “นอกโซนอันตราย” ก็อาจเสี่ยงเถ้าถ่านตกและเมฆร้อนเฉียบพลัน
ถาม-ตอบไว: ข้อเท็จจริงสำคัญที่ควรรู้ตอนนี้
Q: ยังไปเที่ยวชวาตะวันออกได้ไหม?
A: ทำได้ในพื้นที่ที่อยู่นอกโซนอันตรายและไม่มีประกาศจำกัด แต่ควรเช็กข่าวท้องถิ่น-เส้นทางบินต่อเนื่อง และระวังฝุ่นเถ้าถ่านที่อาจพัดตามลมเปลี่ยนทิศได้
Q: ทำไมอินโดฯมีภูเขาไฟเยอะ?
A: เพราะตั้งอยู่บนวงแหวนแห่งไฟ จุดบรรจบแผ่นเปลือกโลกหลายแผ่น ทำให้เกิดการมุดตัว-ยกตัวและเครือภูเขาไฟจำนวนมากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก
มุมมอง “บ้านกีฬา”: เกมนี้ต้องเล่นแบบ “ไม่มีฟาวล์”
แม้เซเมรูจะเป็นข่าวภัยพิบัติ แต่สิ่งที่เห็นคือ เกมรับเชิงระบบ—ตั้งแต่การยกระดับเตือนทันที การปิดโซนอันตราย 8 กม. การอพยพเกือบพันคน และการกู้ภัยนักปีนเขาจำนวนมากให้ปลอดภัยครบถ้วน ทุกเสี้ยววินาทีคือการตัดสินใจแบบ VAR ไม่มีพลาด เพราะความผิดพลาดเล็กน้อยหมายถึงชีวิตชาวบ้านทั้งชุมชน สิ่งสำคัญที่สุดในระยะสั้นคือการเฝ้าระวังต่อเนื่องและสื่อสารความเสี่ยงให้ชัดเจน พร้อมฟื้นฟูสาธารณูปโภค-สุขภาพชุมชนหลังเถ้าถ่านเริ่มจาง
ติดตาม ข่าวเด่น ข่าววันนี้ ที่ ข่าวการค้นหาที่มาแรงบ้านกีฬา เพื่อไม่พลาดอัปเดตสถานการณ์ภัยธรรมชาติรอบอาเซียน-เอเชีย และเรื่องสำคัญในโลกกีฬา-สังคม ที่เราเล่าให้แบบเข้มข้น เข้าใจง่าย
